1- الحرام (1965) – عربی استاندارد مدرن
- ژانر: دارم
- کارگردان: Henry Barakat
- بازیگران: ,Faten Hamama, Zaki Rostom Abdullah Gaith
- امتیاز گوگل: 83/100 IMDB : 7.7/10
شاید پیش خودتان فکر کنید که همه فیلمهای عربی شاد هستند، ولی اینطور نیست! فیلم “حرام” محصول کشور مصر، تصویری تلخ و تکان دهنده از ظلمی که به کشاورزان روا می شود را به تصویر می کشد. در این فیلم فاتن حمامه نقش عزیزه، همسر کشاورز جوانی را بازی می کند که نه تنها مجبور است زیر بار ستم طاقت بیاورد و دم نزند، بلکه باید این سختی طاقت فرسا را مخفی نگه دارد تا مبادا خانواده اش از هم بپاشد.
مطمئنا داستان این فیلم شما را به فکر فرو می برد. درست به همین دلیل است که روزنامه فرانسوی لوموند الحرام را “بازتابی از تمام چیزهای پیرامون یک فرد، از مردم گرفته تا فرهنگ” توصیف کرد.
زبان این فیلم عربی استاندارد مدرن و دقیقا به همان شکل عربی قرن بیستم است. در آن زمان استفاده از عربی استاندارد مدرن در ادبیات و گفتمان رسمی کاملا طبیعی و رایج بود؛ اما بعدها در فیلمهای عربی و به خصوص فیلمهای مصری استفاده از زبان عربی محلی و بومی رواج پیدا کرد.
2- المومیاء (1969) – عربی استاندارد مدرن
- ژانر: درام
- کارگردان: Shadi Abdel Salam
- بازیگران: Nadia Lutfi, Ahmad Hegazi, Ahmed Marei, Shafik Nour El Din
- امتیاز گوگل: 91/100 IMDB : 7.7/10
” مومیایی” که با نام The Night Of The Counting (شب حساب کردن سالها) هم شناخته می شود یکی از بهترین فیلمهای مصری به کارگردانی شادی عبدالسلام و محصول سال 1969 است. داستان فیلم درباره دو برادر است که وقتی بعد از مرگ پدرشان به عنوان جانشین او رهبر قبیله می شوند، عمویشان فاش می کند که قبیله آنها سالهاست از طریق دزدیدن گنجینه‌های فراعنه باستانی و فروششان روزگار می گذراند. این اتفاق برادرها را شوکه می کند. برادر بزرگتر به خاطر دروغی که سالها به او گفته اند اعتراض می کند اما افراد قبیله او را می کشند و جسدش را به نیل می اندازند. حالا وانیس برادر کوچکتر باقی می ماند و مسئولیتی که بر گردنش است.
3- قنديشه (2008)- عربی مراکشی
- ژانر: ترسناک
- کارگردان: Jerome Cohen-Olivar
- بازیگران: Amira Casar, Hiam Abbass, David Carradine, Michaël Cohen
- امتیاز گوگل: 78/100 IMDB : 5.4/10
داستان این فیلم درباره نایلا جید (با بازی امیرا قصار) وکیل مدافع زنیست که به اتهام قتل شوهرش دستگیر شده است. موکل نایلا با قطعیت بیان می کند که شوهرش را روح انتقام جوی قندیشه به قتل رسانده است. قندیشه در افسانه های مراکشی موجودی ترسناک و بی رحم است که دست به کشتار می زند. نایلا حرف او را باور می کند و حالا باید دادگاه، همکاران و شوهر خودش را متقاعد کند که قندیشه مسئول قتل بوده است.
دیالوگهای این فیلم به زبانهای فرانسوی، عربی مراکشی و انگلیسی ادا می شوند که نشان دهنده چند زبانگی موجود در کشور مراکش فعلی است.
4- محبس (2016) – عربی لبنانی، عربی سوری
- ژانر: کمدی، درام، رمانتیک
- کارگردان: Sophie Boutros
- بازیگران: Julia Kassar, Ali El Khalil, Bassam ,Kousa
- امتیاز گوگل: 92/100 IMDB : 6.8/10
داستان فیلم “محبس” درباره زنی لبنانی به نام ترز (با بازی جولیا قصار) است که برادرش را در جنگ لبنان و سوریه از دست داده و برای همین سالهاست که از سوری ها کینه به دل گرفته است. وقتی دختر ترز غادا (سرنا شامی) با یک مرد سوری به نام سامر (جابر جوخدار) نامزد می کند هیچ کس جرئت گفتن این حقیقیت به ترز را پیدا نمی کند؛ اما حقیقت زمانی بر ملا می شود که سامر با لهجه سوری به مادر غادا سلام می کند.
ازدواج در جوامع عربی چیزی فراتر از یک مساله شخصی است و اگر پدر و مادر یکی از طرفین یا هر دو از این وصلت ناراضی باشند اوضاع برای آن زوج فاجعه آمیز خواهد شد. فیلم “محبس” با داستانی زیبا و تاثیرگذار این تعصبات بی اساس را به تصویر می کشد. اگر به فیلمهای کمدی علاقمند هستید دیدن این فیلم را به شدت توصیه می کنیم. علاوه بر دیدنی بودن خود فیلم، گفتگوهای رد و بدل شده در آن هم می تواند دایره لغات عربی را هم تقویت کند.
5- بيروت الغربيه (1998)- عربی لبنانی
- ژانر:
- کارگردان: Ziad Douiri
- بازیگران: Rami Doueiri, Muhammad Shamas, Rula Al-Amin, Carmen Lebbes
- امتیاز گوگل: 71/100 IMDB : 7.6/10
داستان فیلم “بیروت غربی” در سال 1975و در زمانی که بیروت وارد جنگ داخلی شده رخ می دهد. چهره جنگ در ابتدا زیاد قابل باور نیست؛ مخصوصا برای بچه هایی که تازه به دنیای بزرگسالی پا گذاشته اند. پسری دبیرستانی به نام طارق (رامی دویری) و دوستش عمر (محمد شماس) از اینکه بیروت دچار چنین آشفتگی و آشوبی شده و این آشوب مدرسه ها را تعطیل کرده خوشحالند و شروع به ثبت وقایع با دوربین سوپر 8 می کنند. آنها فکر می کنند همه چیز در عرض چند هفته به شکل اول برمیگردد و در دنیای ساده انگارانه خودشان به سر می برند. اما وقتی پدر و مادر طارق شروع به بحث درباره این می کنند که باید در بیروت بمانند یا از آنجا فرار کنند سرخوشی کودکانه آنها از سرشان می پرد.
“بیروت غربی” فیلمی است که نشان می دهد چطور جوانترها وقتی سیستمی که برای یک عمر در آن زندگی کرده اند از هم می پاشد متوجه می شوند چه چیزهایی در زندگیشان مهم بوده است. فیلمبرداری واقع گرایانه و نفس گیر این فیلم شما را در جایتان میخکوب و زبان عربی استفاده شده در آن هم به شما در یادگیری این زبان کمک می کند.
6- المختارون (2016) – گویش های عربی مختلف
- ژانر: اکشن، دلهره آور
- کارگردان: Ali F. Mostafa
- بازیگران: Ali Suliman, Samer al Masri, Rakeen Saad, Maisa Abd Elhadi
- امتیاز گوگل:50/100 IMDB : 5.1/10
احتمالا تا به حال درام پسا آخرالزمانی که در خاورمیانه رخ بدهد ندیده اید؛ اما علی ف. مصطفی توانسته به شکل ماهرانه ای و با بودجه محدود یک درام هیجان انگیز و جذاب بسازد. داستان از آنجایی شروع می شود که منابع آب سالم جهان تمام شده اند و فقط گروهی از مردم در شهر ابوظبی توانسته اند نزدیک یک منبع آب پاک و سالم پناه بگیرند. اما دیری نمی پاید که تنازع برای بقا آغاز می شود و این میان فقط “شایستگان” حق زنده ماندن دارند.
فیلم المختارون (The Worthy) 12 شخصیت اصلی دارد و از آنجایی که این فیلم مرزها را در هم شکسته، شما عربی را با گویش های مختلف سراسر خاورمیانه مثل سوریه، اردن، فلسطین و عربستان سعودی خواهید شنید. اگر زبان آموز سطح متوسط باشید می توانید به راحتی این گویشها را بفهمید. برای زبان آموزان مبتدی هم کمی دقت بیشتر لازم است.
7- عُمَر (2014) – عربی فلسطینی
- ژانر: درام
- کارگردان: Hany Abu-Assad
- بازیگران: Adam BakriLeem LubanyEyad Hourani
- امتیاز گوگل: 66/100 IMDB : 7.5/10
حتما شما هم شنیده اید که جنگ برادر را جلوی برادر و دوست را مقابل دوست قرار می دهد. این مفهوم در درام “عمر” ساخته هانی ابو اسد به خوبی به نمایش در می آید. داستان فیلم درباره جوانی به نام عمر است که عاشق نادین خواهر دوستش شده و بارها برای اینکه او را ببیند از سد کرانه باختری بالا می رود. اما بالاخره نیروهای اسرائیلی او را دستگیر و وادارش می کنند تا دوستان دوران کودکی اش امجد و طارق را لو بدهد. این در حالیست که امجد هم مثل عمر عاشق نادین است. به این ترتیب عمر وارد جریانی از نفرت، ترس و خیانت می شود.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید خیلی از اسرائیلی ها به عربی فلسطینی به صورت بومی یا به عنوان زبان دوم مسلط هستند. در بخشهایی از این فیلم شاهد دیالوگهایی به زبان عبری هستیم، اما بخش عمده فیلم به عربی فلسطینی است.
8- واجب (2017)
- ژانر: کمدی، درام
- کارگردان: Annemarie Jacir
- بازیگران: Mohammad Bakri, Saleh Bakri, Tarik Kopt
- امتیاز گوگل: 72/100 IMDB : 7.3/10
“واجب” نام یک درام فلسطینی به کارگردانی آن ماری جاسر است و داستان آن حول محور یک پدر و پسر می چرخد. شادی معمار ساکن ایتالیا و پدرش ابو شادی معلم مدرسه ای در ناصره است. شادی به خاطر عروسی خواهرش به ناصره برمیگردد تا به تدارکات عروسی کمک کند.
ما شادی و پدرش را می بینیم که سوار ولوو قدیمی ابو شادی هستند تا کارت دعوتها را بین دیگران پخش کنند که کم کم به خاطر جهان بینی و عقاید مختلفی که دارند بینشان بحث و مجادله در میگیرد. درام-کمدی “واجب” که در جشنواره فیلم تورنتو 2017 به نمایش درآمد، فرصتی پیش روی ما می گذارد تا به روابط انسانی و نیاز به پذیرش و احترام عمیقتر فکر کنیم.
9- The Idol- بت (2015)
- ژانر:
- کارگردان: Hany Abu-Assad
- بازیگران: Tawfeek Barhom, Qais Attaallah, Hiba Attalah
- امتیاز گوگل: 78/100 IMDB : 6.7/10
“بت” هم یک درام کمدی فلسطینی دیگر به کارگردانی هانی ابو اسعد و بازیگری توفیق برهوم است که بر اساس داستان واقعی ساخته شده است. قصه فیلم درباره محمد عساف، جوانی فلسطینی است که آرزوی خواننده شدن در سر دارد. محمد از نوار غزه به مصر سفر می کند تا در برنامه تلویزیونی “عرب آیدل” تست خوانندگی بدهد.
10- باب الحدید (ایستگاه قاهره) (1985)
- ژانر: جنایی، درام، کمدی
- کارگردان: Youssef Chahine
- بازیگران: Farid Shawqi, Hind Rustum, Youssef Chahine
- امتیاز گوگل: 75/100 IMDB : 7.5/10
این فیلم مصری محصول سال 1958 و به کارگردانی یوسف شاهین است که مورد تحسین و توجه بسیاری از منتقدین و مخاطبان قرار گرفته. داستان فیلم درباره روزنامه فروش معلولی است که در ایستگاه قطار قاهره زندگی می کند و عاشق زن لیموناد فروشی به نام هانوما می شود. از نظر خیلیها این فیلم بهترین فیلم عربی تمام تاریخ است که با ترکیبی از نئورئالیسم ایتالیایی و ژانر «نوآر» ساخته شده و یک اثر فاخر به حساب می آید.